Açlık Kan Şekeri Nedir, Normal Değerleri Kaç Olmalı, Düşüklüğü, Yüksekliği, Belirtileri

Açlık Kan Şekeri Nedir, Normal Değerleri Kaç Olmalı, Düşüklüğü, Yüksekliği, Belirtileri Açlık kan şekeri, vücudunuzun açken kan dolaşımındaki şeker seviyesidir. Bu içerikte, açlık kan şekeri testi nasıl ölçülür, normal değerleri kaç olmalı, düşüklüğü, yüksekliği, neden yükselir ve düşer, belirtileri hakkında detaylı bilgiler yer alır. Açlık kan şekeri seviyesindeki dengesizlikler, diyabet ve diğer sağlık sorunlarına neden olabilir. Açlık kan şekeri düşüklüğü terleme, titreme, açlık hissi ve baş dönmesi gibi belirtilerle kendini gösterirken, yükseklik ise aşırı susuzluk, yorgunluk ve bulanık görme gibi belirtilere yol açabilir. Bu içerikte, açlık kan şekeri seviyelerini nasıl kontrol edebileceğinizi ve sağlıklı bir yaşam sürdürmenize yardımcı olacak ipuçlarını bulabilirsiniz.

Açlık Kan Şekeri Nedir, Normal Değerleri Kaç Olmalı, Düşüklüğü, Yüksekliği, Belirtileri

Bu Yazımızda Neler Bulacaksınız ? Göster

Açlık Kan Şekeri Nedir?

Açlık kan şekeri, belirli bir açlık süresi sonrasında kan şekerinin ölçülüp seviyesine bakılmasıdır.
 

Açlık Kan Şekeri Seviyeleri Neyi İfade Eder?

Belirli bir açlık düzeyinden sonra ölçülen açlık kan şekeridir. Genellikle bu Aralık 8-10 saattir. Bu sürenin sonunda alınan kan örneği sonucuna doktor bakmaktadır. Çıkan sonuçlar göre değerler 4 grupta karşılık bulmaktadır. Açlık kan şekeri seviyesi;
  • 50-70 mg/dl: Hipoglisemi,
  • 70-100 mg/dl: Normal aralık,
  • 100-125 mg/dl: Gizli şeker,
  • 126 mg/dl üzeri: Diyabet olarak adlandırılmaktadır.

Hipoglisemi
Açlık kan şekerinin 50-70 mg/dl seviyesinde bulunmasına hipoglisemi denir. Hipoglisemi, kelime manası olarak düşük kan şekeri anlamına gelir.

Hiperglisemi
Açlık kan şekerinin 100 mg/dl üzerinde seyretmesine hiperglisemi denir. Hiperglisemi, kelime manası olarak yüksek kan şekeri demektir.
 

Açlık Kan Şekeri Neden Düşer?

  • Öğünleri düzenli almamak,
  • Öğünü geciktirmek veya yetersiz yemek,
  • Uzun süreli veya açken egzersiz yapmak,
  • Şeker düşürücü ilaç ve insülini saatinde almamak veya yanlış, fazla doz kullanmak,
  • Kusma veya ishal gibi durumlar hipoglisemi gelişmesine neden olabilen durumlardandır.

Açlık Kan Şekeri Düşüklüğünün Belirtileri Nelerdir?
 
  • Açlık,
  • Midede ezilme hissi,
  • Titreme,
  • Terleme,
  • Dudakta ve dilde karıncalanma,
  • Solukluk,
  • Çarpıntı,
  • Halsizlik ve güçsüzlük,
  • Gözlerde uyuşma ve kararma,
  • Sinirlilik ve davranış değişikliği,
  • Yüzde sararma,
  • Dikkat dağınıklığı,
  • Huzursuzluk,
  • Baygınlık hissi en belirgin belirtilerindendir.

Açlık Kan Şekeri Neden Yükselir?

  • Öğünleri düzenli yememek,
  • Yemek Miktarını normal tüketilen miktarın üzerine çıkartmak veya önerilmeyen yiyeceklerden herhangi birini tüketmek,
  • İlaç veya insülini saatinde almamak veya yanlış, eksik dozda kullanmak,
  • Aktivitede yetersizlik oluşturmak, vücudu hareketsiz bırakmak,
  • Ağrı, üzüntü, enfeksiyon, ameliyat vb. strese sebep olabilecek durumları yaşamak hiperglisemi gelişmesine neden olmaktadır.
 

Açlık Kan Şekerinin Yükselmesinin Belirtileri Nelerdir?

 
  • Ağız kuruluğu,
  • Çok su içme,
  • İdrara fazla çıkma,
  • Sık acıkma veya iştahın kapanması,
  • Yorgunluk veya uyku halinin gün içerisine yayılması,
  • Aktivite sırasında çabuk yorulma,
  • Vücutta açılan yaraların iyileşme sürelerinin uzaması,
  • Ciltte kaşıntı ve kurumaların oluşması,
  • Enfeksiyonlara sık yakalanma,
  • Özellikle tekrarlayan mantar enfeksiyonu,
  • Puslu görme,
  • Ayaklarda yanma ve keçeleşme hissi oluşması,
  • Ayaklarda geceleri artan ağrı,
  • Cinsel fonksiyon yetersizliği ve
  • Açıklanamayan kilo kayıpları hiperglisemi belirtileri arasında bulunmaktadır.

Açlık Kan Şekeri Seviyesine Bakmak İçin Uygulanan Testler Nelerdir?

Açlık kan şekerine bakmak için uygulanabilecek 3 yöntem bulunmaktadır. Bireylerin günlük hayatta evlerinde de bakabilecekleri parmaktan şeker ölçüm cihazı ile bakılması, hastane ortamına aç gelerek kan kültürü verilip laboratuvar ortamında kan glikoz düzeyinin ölçülmesi ve doktorların risk grubunda gördüğü, erken kontrol açısından daha sağlıklı geriye dönük değerlerinde sonuçlandırıldığı HbA1C testi yapılmaktadır.

Glukometre İle Açlık Kan Şekeri Ölçümü

Glukometre, kandaki glikoz miktarını ölçebilen tıbbi bir cihazdır. Kandaki glikoz miktarını parmak ucundan alınan kan örneği ile hızlı bir şekilde kontrol ettiği için eğitim sonrasında bireylerin evlerinde de kullanabileceği basit bir makinadır. Glukometrede açlık kan şekeri 70-100 mg/dl olarak görülürse, kişinin açlık kan şekeri normal değerler arasındadır.

Kan Kültürü İle Açlık Kan Şekeri Ölçümü

8-10 saat kadar aç kalan bireylerin hastane ortamına gelip kan vermesi ve bu kanların laboratuvarda incelenerek açlık kan şeker düzeyinin belirlenmesidir.

HbA1C Testi

HbA1C testi, kan glikoz seviyesinin 2-3 aylık ortalama düzeyinin belirlenmesini sağlayan glikozillenmiş hemoglobin testidir. Komplikasyonlar için risk parametresidir.  Kana kırmızı rengini veren hücreler, kan şekeri yüksek olan bireylerin glikozları ile birleşip glikozillenmiş hemoglobinlere dönüşmektedir. Bu birleşme vücudun kanda bulunan şekeri doğru şekilde kullanamaması ve dokulara taşıyamamasından kaynaklanmaktadır. 

Diyabet hastalığı bulunmayan normal sağlıklı kişilerde, HbA1C düzeyinin normal aralığı %4.7 ile %5.6 arasındadır.
 

Açlık Kan Şekeri Düşük Çıktığında Neler yapılması Gerekir?

 
  • 2-3 adet kesme şeker dilaltına yerleştirilmesi,
  • Yarım su bardağı kadar şerbet ya da meyve suyu içirilmesi,
  • Pekmez, bal veya reçel gibi yiyeceklerden verilmesi,
  • Şekerli gıda takviyesinin hemen ardından yakın olan ara veya ana öğünün verilmesi,
  • Dışarıda böyle bir durumla karşılaşıldığında bireyin bilinci kapalı ise hemen acile başvurması gerekmektedir.

Ayrıca kan şekeri düşüklüğünü sık yaşayan bireylerin her zaman yanlarında şekerli yiyecekler veya ek bir ara öğün yanlarında taşımaları önerilmektedir.

Açlık Kan Şekeri Yüksek Çıktığında Neler Yapılması Gerekir?
 
  • Mümkün olduğunca bol su tüketilmeli,
  • İlaç veya insülin alınımı devam ettirilmeli,
  • Olabildiğince sıvı gıdalarla beslenme sürdürülmeli,
  • Beslenmenin sağlanamaması ve kan şekerinin devamlı yüksek çıktığı kişilerin doktor kontrollerini aksatmaması gerekmektedir.

Açlık Kan Şekeri Ne Zaman Düşer?

Bireylerde açlık kan şekerinin genellikle;
  • Yemeklerden önce,
  • Ağır bir egzersiz sırasında veya sonrasında,
  • İnsülinin etkisinin en üst noktaya çıktığı saatlerde ve
  • Bazen de uyku sırasında düştüğü görülmektedir.

Açlık Kan Şekeri Ne Zaman Yükselir?

Bireylerde açlık kan şekerinin genellikle insülin veya şeker düşürücü ilaç kullanımı olan bireylerin ilaç saatini aksatması ile meydana gelebilmektedir.


Açlık Kan Şekeri Dengede Tutabilmek İçin Neler Yapılmalıdır?

Sağlıklı bir vücut için sağlıklı bir beslenme planı oluşturulmalıdır. Bununla beraber aktivite azalması kan şekeri dengesini bozacağından düzenli egzersiz yapılması gerekmektedir. Eğer doktor kontrolünde ilaç kullanılıyorsa, ilaçların düzenli kullanımı sağlanmalıdır. Hasta olmak beklenmeksizin doktor kontrolleri ihmal edilmemelidir.

Doğru Öğün Sıklığı
 
  • Açlık kan şekerinin dengede tutulması için en önemli faktörlerden biri öğün sıklığını doğru ayarlayabilmektir.
  • Her bir öğün arasında 3 saat ara verilmelidir.
  • Öğünler 3 ana ve 3 ara öğün olarak planlanmalıdır.
  • Sabah, öğle ve akşam ana öğünler; kuşluk, ikindi ve gece ara öğünler olarak gün bölünmelidir.
  • Aç kalınmamalı ve tek seferde dolu dolu yemek yenmemelidir.

Egzersiz
 
  • Kan şekerinin ani düşüş ve yükselişlerini dengelemeye yardımcı olur.
  • Kilo kontrolü sağlar.
  • Kan dolaşımına ve kalbin yükünün azaltılmasına yardımcı olarak kan şekeri dengelenmesine yardımcı olur.
  • Stres kan şekeri dengesini bozan en büyük faktör olduğundan, düzenli egzersiz stresle baş edilmesini kolaylaştırır.
  • Egzersiz sırasında bol su tüketilmelidir
  • Egzersize başlamadan önce şeker ya da benzeri gıda ile ek bir ara öğün yanınızda bulundurulmalıdır.

İlaç ve İnsülin Kullanımı
 
  • Ağızdan alınan kan şekeri ile ilgili ilaçlar, insülin üreten organımız olan pankreası uyarmak ve insülin salgılattırma görevini gerçekleştirmektedir.
  • Vücut hücrelerinin insüline daha duyarlı olmasını sağlamak ve kan şekerinin kaynağı olan karbonhidratların emilimini yavaşlatarak kan şekeri seviyesini dengelemektedir.
  • İnsülin kullanımında doz ayarlaması kendi kendine değiştirilmemelidir.
  • İnsülin saati değiştirilmemelidir.
  • Doktor tarafından verilen insülin kullanım eğitimi unutulmamalıdır.
  • En önemlisi insülin kullanmak unutulmamalıdır.

Açlık Kan Şekerinin Yükselmesinin Belirtileri Nelerdir? Açlık Kan Şekeri Düşük Çıktığında Neler yapılması Gerekir? Açlık Kan Şekeri Ne Zaman Yükselir? Açlık Kan Şekeri Neden Düşer? Açlık Kan Şekeri Neden Yükselir?
Benzer İçerikler
SON YAZILAR
POPÜLER YAZILAR